Planowanie strategiczne to proces, w którym organizacja określa cele, strategie i działania niezbędne do osiągnięcia sukcesu. Aby to zrobić, musi ona zrozumieć zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne czynniki wpływające na jej działalność. W tym celu warto wykorzystać modele strategiczne, które pomogą w analizie otoczenia oraz określeniu najlepszej strategii. W tym artykule przedstawimy najważniejsze modele strategiczne, które można wykorzystać w planowaniu strategicznym.
Co to jest planowanie strategiczne
Planowanie strategiczne to proces, w którym organizacja określa swoją wizję, cele i strategie na przyszłość. W trakcie planowania strategicznego należy zbadać zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne czynniki wpływające na działalność organizacji. Wewnętrzne czynniki to takie, które organizacja może kontrolować, takie jak jej kultura organizacyjna, struktura, procesy i procedury. Zewnętrzne czynniki to takie, na które organizacja nie ma wpływu, takie jak zmiany w otoczeniu, konkurencja, czy zmieniające się trendy w rynku.
Najważniejsze modele strategiczne Istnieje wiele modeli strategicznych, które można wykorzystać w planowaniu strategicznym. Poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich.
Model SWOT
Jednym z najpopularniejszych modeli strategicznych jest model SWOT. Skrót ten oznacza Strengths (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse) i Threats (zagrożenia). Model ten pozwala na zidentyfikowanie wewnętrznych mocnych i słabych stron organizacji oraz zewnętrznych szans i zagrożeń. Dzięki temu organizacja może skoncentrować się na wykorzystaniu swoich mocnych stron oraz szans, a jednocześnie wypracować strategię, która pozwoli jej zminimalizować wpływ słabych stron i zagrożeń.
Model pięciu sił Portera
Model pięciu sił Portera został opracowany przez Michaela Portera i pomaga w identyfikacji sił, które wpływają na konkurencyjność rynku. Model ten opiera się na analizie pięciu czynników: rywalizacji pomiędzy konkurentami, dostępności nowych konkurentów, siły nabywców, siły dostawców oraz zagrożeń ze strony produktów zastępczych.
Model McKinseya 7S
Model McKinseya 7S pomaga w analizie wewnętrznej organizacji. Model ten opiera się na siedmiu elementach: strategii, strukturze, systemach, umiejętnościach, stylu przywództwa, personelu oraz wartościach. Analiza tych elementów pozwala na zidentyfikowanie, które z nich wymagają zmiany, aby organizacja była w stanie osiągnąć swoje cele.
Model BCG
Model BCG (Boston Consulting Group) pozwala na analizę portfela produktów organizacji. Model ten opiera się na dwóch wymiarach: udziału w rynku i tempa wzrostu. Na tej podstawie produkty organizacji są klasyfikowane do jednej z czterech kategorii: krowy (produkty o wysokim udziale w rynku, ale niskim tempie wzrostu), gwiazdy (produkty o wysokim udziale w rynku i wysokim tempie wzrostu), zagadki (produkty o niskim udziale w rynku, ale wysokim tempie wzrostu) oraz psy (produkty o niskim udziale w rynku i niskim tempie wzrostu).
Model Ansoffa
Model Ansoffa pomaga w identyfikacji sposobów na rozwój organizacji poprzez analizę czterech opcji: penetracji rynku (sprzedaż istniejących produktów na istniejącym rynku), rozwoju produktów (wprowadzenie nowych produktów na istniejący rynek), rozwoju rynków (wprowadzenie istniejących produktów na nowe rynki) oraz dywersyfikacji (wprowadzenie nowych produktów na nowe rynki).
Model Mintzberga
Model Mintzberga pozwala na analizę pięciu elementów: strategii, struktury organizacyjnej, systemów, stylu przywództwa oraz kultury organizacyjnej. Model ten pomaga w zrozumieniu, jak te elementy są ze sobą powiązane i jak wpływają na funkcjonowanie organizacji.
Model Blue Ocean Strategy
Model Blue Ocean Strategy pozwala na identyfikację nowych, nieodkrytych rynków i sposobów na zwiększenie wartości organizacji. Model ten zakłada, że organizacja powinna unikać walki na już istniejących rynkach i zamiast tego skupić się na stworzeniu nowego rynku, który będzie odpowiadał na potrzeby klientów w inny sposób niż dotychczasowe rozwiązania.
Model 5P
Model 5P składa się z pięciu elementów: produktu, ceny, promocji, miejsca oraz ludzi. Model ten pomaga w opracowaniu strategii marketingowej, która uwzględnia wszystkie te elementy.
Model McKinseya „trzy horyzonty”
Model McKinseya „trzy horyzonty” pozwala na planowanie strategiczne w trzech różnych horyzontach czasowych: krótkim (do 1 roku), średnim (od 1 do 3 lat) oraz długim (powyżej 3 lat). Dzięki temu organizacja może zdefiniować cele oraz strategie, które będą odpowiadały na krótko-, średnio- i długoterminowe wyzwania.
Model Diamonda
Model Diamonda opiera się na analizie czterech elementów: kierunku rozwoju organizacji, konkurencji, zasobów oraz klientów. Model ten pomaga w opracowaniu strategii, która uwzględnia wszystkie te elementy.
Model Kotlera
Model Kotlera opiera się na pięciu elementach: potrzebach i pragnieniach klientów, ofercie rynkowej, komunikacji i promocji, sposobie dystrybucji oraz cenie. Model ten pozwala na opracowanie strategii marketingowej, która uwzględnia wszystkie te elementy.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania
- Czy istnieją inne modele strategiczne poza tymi przedstawionymi w artykule? Tak, istnieje wiele innych modeli strategicznych. Warto wybrać taki, który będzie najlepiej odpowiadał potrzebom konkretnej organizacji.
- Czy każda organizacja musi wykorzystać modele strategiczne w planowaniu strategicznym? Nie, ale wykorzystanie modeli strategicznych może pomóc organizacji w identyfikacji mocnych i słabych stron oraz określeniu najlepszej strategii.
- Czy modele strategiczne są skuteczne? Tak, modele strategiczne są skuteczne, o ile są odpowiednio wykorzystywane i dostosowane do konkretnych potrzeb organizacji.
- Czy modele strategiczne są uniwersalne? Nie, modele strategiczne nie są uniwersalne. Każda organizacja ma swoje indywidualne potrzeby i warunki, dlatego ważne jest wybieranie modeli, które będą najlepiej odpowiadać konkretnym potrzebom.
- Czy można wykorzystać kilka modeli strategicznych jednocześnie? Tak, można wykorzystywać kilka modeli strategicznych jednocześnie, aby uzyskać bardziej kompleksową analizę otoczenia oraz opracować najlepszą strategię.
Podsumowanie
Planowanie strategiczne jest niezwykle ważne dla każdej organizacji, która chce osiągnąć sukces. W tym celu warto wykorzystać modele strategiczne, które pomogą w analizie otoczenia oraz określeniu najlepszej strategii. W tym artykule przedstawiliśmy najważniejsze modele strategiczne, takie jak model SWOT, model pięciu sił Portera, model McKinseya 7S, model BCG, model Ansoffa, model Mintzberga, model Blue Ocean Strategy, model 5P, model McKinseya „trzy horyzonty”, model Diamonda oraz model Kotlera. Wybór konkretnego modelu zależy od indywidualnych potrzeb organizacji, dlatego warto dokładnie przeanalizować różne modele, aby wybrać taki, który będzie najlepiej odpowiadał potrzebom danej organizacji.
Zachęcamy do wykorzystywania modeli strategicznych w planowaniu strategicznym oraz do ciągłego doskonalenia swoich umiejętności z zakresu planowania strategicznego. Tylko w ten sposób organizacje będą w stanie dostosować się do zmieniającego się otoczenia oraz odnosić sukcesy w długim terminie.
Zapraszamy również do dyskusji na temat modeli strategicznych oraz do dzielenia się swoimi doświadczeniami z planowania strategicznego w komentarzach poniżej.
Artykuł przygotowany we współpracy z https://byrosann.pl/
